%A Thi Huong Giang Dang %A Quang Huy Vuong %A Minh Trien Pham %T Cải Tiến Thuật Toán Tối Ưu Hoá Bầy Đàn Cho Bài Toán Lập Quỹ Đạo Bay Của UAV Trong Không Gian Ba Chiều %X Máy bay không người lái được sự quan tâm lớn trong các ứng dụng nông nghiệp thông minh, giám sát chất lượng công trình, hỗ trợ tìm kiếm cứu hộ cứu nạn... và đặc biệt là ứng dụng trong quân sự. Trong bài báo cáo này, chúng tôi tập trung nghiên cứu vấn đề lập kế hoạch bay cho UAV trong không gian 3-D biết trước. Chúng tôi sử dụng giải thuật là tối ưu bầy đàn (PSO) cải tiến để tối ưu quỹ đạo chuyển động của UAV, đồng thời, so sánh với giải thuật PSO truyền thống và giải thuật di truyền GA để thấy được tính ưu việt của PSO cải tiến. Quỹ đạo tối ưu của UAV có cánh cố định được định nghĩa như một hàm đa mục tiêu bao gồm các đoạn thẳng, đường cong và độ cao. Các giải thuật được phát triển và so sánh thông qua bản đồ thực tế của một số tỉnh ở Việt Nam. Kết quả ban đầu cho thấy tiềm năng áp dụng các giải thuật này trong việc tối ưu quỹ đạo bay cho UAV. Về tương lai, các giải thuật này sẽ tiếp tục được cải tiến nhằm giảm thời gian tối ưu hướng đến bài toán lập quỹ đạo bay thời gian thực cho UAV %C Hanoi, Vietnam %D 2018 %P 32-37 %L SisLab3245